Προβολή ντοκιμαντέρ: Ανδριώτικη Βεγγέρα: θύμησες & μαρτυρίες στην Καππαριά

Με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού στις 17 Ιανουαρίου 2022, η Ανδριώτικη βεγγέρα μαζί με άλλα έθιμα, παραδοσιακές τέχνες και κοινωνικές τελετουργίες από τη νησιωτική χώρα, εγγράφονται στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.

Η βεγγέρα (βραδινή συγκέντρωση σε σπίτι για συζήτηση και διασκέδαση) είναι ζωντανό βίωμα στο νησί της Άνδρου, που διαρκώς μετεξελίσσεται. Φίλοι, συγγενείς και γείτονες συναντιούνται στα σπίτια για να περάσουν ευχάριστα τον ελεύθερο χρόνο τους, να συζητήσουν, να διασκεδάσουν και να υπερβούν την πίεση της καθημερινότητας. Με το λύχνο αναµµένο γονείς και παιδιά ξεκινούσαν όλοι µαζί από το σπίτι τους για να επισκεφθούν φιλικό ή συγγενικό σπίτι. Εκεί τα παιδιά έπαιζαν οµαδικά παιχνίδια στην αυλή και οι γονείς συζητούσαν στην σάλα, για τα θέµατα της καθηµερινότητας. Η βεγγέρα συχνά λάµβανε τη µορφή µικρής γιορτής, κατά την οποία προσφέρονταν γλυκά, ξηροί καρποί, ρακί, αλλά κυρίως διηγήσεις και γέλια. Σήµερα λοιπόν η βεγγέρα λειτουργεί, αναπτύσσεται και µεταλαµπαδεύεται ως πρακτική µε φυσικό τρόπο από γενιά σε γενιά. Όσοι συµµετέχουν, µυούνται και την εξελίσσουν σύµφωνα µε τις επικρατούσες συνθήκες και τις ιδιαιτερότητες της εποχής, διατηρώντας όµως τον πυρήνα της, την αυθόρµητη ανάγκη για άτυπη επικοινωνία, αλληλεπίδραση και διατήρηση των φιλικών και οικογενειακών σχέσεων εντός των χωριών της Άνδρου.

Δεδοµένου ότι οι διάφορες πρακτικές και ιστορίες της καθηµερινότητας των χωριών της Άνδρου συνιστούν ανεξάντλητο πλούτο, το ντοκιμαντέρ «Ανδριώτικη βεγγέρα: θύμησες και μαρτυρίες» αποτυπώνει τις αναμνήσεις των Ανδριωτών από βεγγέρες που έκαναν σε προηγούµενα χρόνια. Πέρα από τις θεµατικές, τα γεγονότα, τις ιστορικές συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούσαν στην Άνδρο, ένα κυκλαδίτικο νησί, βλέπουμε το πώς οι σχέσεις, οι συναθροίσεις, οι εξοµολογήσεις, το µοίρασµα όλων αυτών επιδρούσε τελικά στον ψυχισµό τους.

Πώς ξεπερνούσαν δυσκολίες, πως ξεγελούσαν τη µοναξιά τους, πως έλυναν ένα πρόβληµα επειδή το µοιράστηκαν, πως ηρεµούσαν, απλά και µόνο επειδή είχαν κάποιον να συζητήσουν κάτι που τους βασάνιζε. Άλλοτε µε χιούµορ, άλλοτε µε περίσκεψη, άλλοτε µε συγκίνηση. Σε µια κοινωνία όπου τα µέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο τρόπος ζωής στις πόλεις, οι αποστάσεις, τα εξαντλητικά προγράµµατα δεν µας επιτρέπουν την επαφή, το ντοκιµαντέρ αυτό φιλοδοξεί να µας βάλει ερωτήµατα και ιδέες για το αν τελικά έχει νόηµα αυτός ο καταιγιστικός ρυθµός στον οποίο ζούµε.

Αν το zoom, το skype, τα κινητά, µπορούν και σε πιο βαθµό να αντικαταστήσουν το να κάθεσαι απέναντι σε κάποιον δικό σου και να τον κοιτάζεις στα µάτια, να πίνεις ρακί, να νοιώθεις την ζεστασιά από ένα σώµα που βρίσκεται δίπλα σου. Σε ένα ντοκιµαντέρ διάρκειας 40 λεπτών λεπτών, αποτυπώνονται ιστορίες, συγκινήσεις, γέλια, χαρακτήρες που ανήκουν σε παλιότερες εποχές, αλλά και η επίδραση τους σε εµάς που τους καταγράφουµε, σε εµάς που σκαλίζουµε και ρωτάµε. Χωρίς καµία διάθεση νοσταλγίας, ή εύκολου συναισθηµατισµού, το ντοκιµαντέρ που προέκυψε µέσα από την έρευνα των ιστοριών, τις αφηγήσεις, τα σαλόνια, τις βεράντες της Άνδρου, δεν μένει στο παρελθόν, αλλά ανοίγει έναν διάλογο µε το σήµερα…

Με τον /την επιστήµονα που παίρνει την συνέντευξη, µε το κινηµατογραφικό συνεργείο που καταγράφει την διαδικασία, και τελικά µε τον θεατή, ο [3] οποίος µέσα από αυτό το ταξίδι στον χρόνο, στον τόπο και στις ανθρώπινες σχέσεις, σκέφτεται και αναζητά τις δικές του αναφορές, το δικό του «συλλογικό» ώστε να φτιάξει τις δικές του «βεγγέρες».

Διάρκεια: 39.17’

Με αγγλικούς υπέρτιτλους

Σκηνοθετική επιμέλεια: Κωνσταντίνα Βούλγαρη

Επιστημονική σύμβουλος: Κυριακή Φωτιάδου

Διεύθυνση φωτογραφίας: Βαγγέλης Λουκίσας

Μοντάζ: Θανάσης Τότσικας

Οργάνωση παραγωγής: Ειρήνη Δρόσου | Ορσαλία Μανδαράκα | Μαρία Ψαρρού

Έπαιξαν οι μουσικοί: Νίκος Ντόγιας (βιολί) Θανάσης Καρπούζης (λαούτο)

Ευχαριστούμε θερμά: τον Έπαρχο Άνδρου Δημήτρη Λάσκαρη, την Πρόεδρο του Εξωραϊστικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Βραχνού Αθανασία Παντζοπούλου και το Blue Era Apartments.

Με την υποστήριξη:

Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού

Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου

ΑΔΜΗΕ

Copyright Πολιτιστικός Σύλλογος Καππαριάς Άνδρου 2021 www.kapparia-andros.gr